Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?

16 listopada 2022, 11:00

Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.



Wystrzelenie rakiety-celu© Missile Defense Agency

Gwiezdne wojny stały się rzeczywistością

4 października 2007, 10:55

Od ogłoszenia przez prezydenta Reagana programu „Gwiezdnych Wojen” minęło już niemal 25 lat. Amerykanie poinformowali właśnie, że tarcza antyrakietowa zaczęła działać. W ubiegłym tygodniu z powodzeniem przeprowadzono ostateczne testy.


Żółw (wy)gryziony przez komary

4 czerwca 2009, 08:15

Żółwie słoniowe i inne gady z Galapagos muszą się zmierzyć z nowym wyzwaniem. Miejscowe komary zasmakowały bowiem w ich krwi, a w połączeniu z nasileniem turystyki oznacza to wzrost ryzyka zachorowań choćby na zimnicę.


Ślimaki przeżywają zjedzenie przez ptaki

11 lipca 2011, 09:14

Tornatellides boeningi to ślimaki lądowe zjadane m.in. przez szklarniki japońskie. Prowadząc badania odchodów ptaków, naukowcy z Tohoku University zauważyli, że aż 15% "kąsków" przeżywa podróż przez przewód pokarmowy skrzydlatych drapieżników. Oznacza to, że zjedzenie przez ptaki stanowi kluczowy mechanizm rozprzestrzeniania się T. boeningi.


Dowody na występowanie czerniaka w populacjach dzikich ryb

2 sierpnia 2012, 11:46

Choć u ludzi stwierdzono zwiększoną zachorowalność na nowotwory skóry, u dzikich ryb nie odnotowywano tego typu przypadków. Do teraz, bo badania dwóch populacji wolno żyjących pleperek lamparcich (Plectropomus leopardus) z Parku Morskiego Wielkiej Rafy Koralowej wskazały na zaawansowaną melanozę i czerniaki.


Ludzka aktywność zagraża cennej umiejętności tajlandzkich makaków

21 sierpnia 2013, 10:07

Przez rozwój nielegalnych upraw olejowca gwinejskiego i kauczukowca w Parku Narodowym Laem Son miejscowi przedstawiciele podgatunku makaka jawajskiego Macaca fascicularis aurea nie mogą korzystać z narzędzi. Zanim pojawiły się strzegące plantacji psy, małpy swobodnie docierały na wybrzeże Morza Andamańskiego i znajdowały kamienie do rozłupywania muszli krabów, ślimaków morskich czy ostryg.


Grafenowo-ołowiana spintronika

17 grudnia 2014, 09:45

Hiszpańscy naukowcy zauważyli, że po dodaniu do płachty grafenu atomów ołowiu, powstaje silne pole magnetyczne. Odkrycie to może mieć znaczenie dla rozwoju spintroniki.


Badania paznokcia pozwoliły wyjaśnić zagadkę porażki ekspedycji sprzed 170 lat

22 grudnia 2016, 16:54

Badanie paznokcia kciuka jednego z marynarzy obaliło mity dotyczące końca zaginionej wyprawy sir Johna Franklina. W 1845 r. słynny badacz Arktyki wyruszył na statkach Erebus i Terror z zamiarem przepłynięcia z Morza Baffina do Morza Beringa. Niestety, nic nie poszło zgodnie z planem.


Pingwiny w kolonii są jak cząsteczki w cieczy

6 kwietnia 2018, 11:58

Kolonie rozmnażających się pingwinów królewskich zachowują się jak cząsteczki w cieczy. Dzięki "ciekłej" organizacji mogą osiągnąć 2 cele naraz: trzymać się razem i chronić się przed drapieżnikami.


Czy można wytworzyć jeszcze cięższe pierwiastki?

13 maja 2019, 13:27

Naukowcy z Wydziału Fizyki UW oraz z Narodowego Centrum Badań Jądrowych wskazują na możliwość wytworzenia w laboratoriach w niedługim czasie dwóch nowych pierwiastków superciężkich oraz kilku nowych izotopów pierwiastków już odkrytych. W obliczeniach uwzględniających nie brane wcześniej pod uwagę procesy wykorzystano model teoretyczny stworzony w Warszawie.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy